1 ხაზი

丿

2 ხაზი

3 ხაზი

广

4 ხაზი

5 ხაზი

6 ხაზი

𥫗

西

7 ხაზი

8 ხაზი

9 ხაზი

10 ხაზი

11 ხაზი

鹿

12 ხაზი

13 ხაზი

14 ხაზი

15 ხაზი

16 ხაზი

17 ხაზი

გამოიყენება 14311 ჰაჵნძიჵ. ნათარგმნია 13871 სიტყვა…. აუდიო: 13531 Mp3
რადიკალი: 4 - ამ რადიკალში არის: 26 ჰაჵნძიჵ
0 ხაზი: 丿
1 ხაზი:
2 ხაზი:
3 ხაზი:
4 ხაზი:
5 ხაზი:
6 ხაზი:
7 ხაზი:
8 ხაზი:
9 ხაზი:
Radical № 4.3
Radical 丿
Phonetic
Hanzi
Pinyin zhī
Tang Reconstruction *jiə jiə
Zhuyin
Cantonese zi1
Hsklevel 4
მნიშვნელობა 1)პირველ ფრაზას აქცევს მომყოლი ფრაზის განსაზღვრებად
2)ის, ისინი
3)წასვლა

თქვენ ეძებდით სიტყვას: 之 - სულ ნაპოვნია 27 - სიტყვა

  1.  
    之 [zhī] (არს.) (არტიკ.) 1)კუთვნილების აღმნიშვნელი არტიკლი (的 - ს ლიტერატურული ექვივალენტი) (კუთ. ნაც.) 2)მისი [HSK 4]
  2.  
    之 [zhī]  (ნაწ. დამხმარე სიტყვა)
    1) წერილობითი ენის დამხმარე სიტყვა. ერთმანეთისგან გამოყოფს მსაზღვრელს და საზღვრულ სიტყვას.
    აწარმოებს შემდეგი ტიპის კონსტრუქციებს (კუთვნილებითი) …ის
    • 鲁迅之文章 - ლუ-სინ-ის [მიერ დაწერილი] ნაწარმოები (ლუ სინი (დიალექტური წაკითხვით ლუ შჲუნი, ცნობილი ჩინელი მწერალი, ითვლება XX - ის (თანამედროვე) ჩინური ლიტერატურის დამფუძნებლად)
    • 法令者,治之具也 - კანონები და ბრძანებები - წესრიგის იარაღია
    • 河之洲 - კუნძული მდინარეზე (მდინარის - კუნძული)
    • 百金之马 - ცხენი 100 ოქროდ; 100 ოქრო-იანი ცხენი
    • 全世界之和平 - (სიტყ.) (ლოზუნგი) მსოფლიოს მშვიდობა! - მშვიდობა მსოფლიოს, მშვიდობა მთელ მსოფლიოში
    • 理论实践之统一  - თეორიის (და) პრაქტიკის ერთობა
    • 机器嘎嘎之声  - მექანიზმის გუგუნის ხმა
    • 南宫绦之妻之姑丧 - ნანგონგ(ნანგუნ)-ტაო-ს ცოლ-ის მამიდის დაკრძალვა(გასვენება)
    (შენიშვნა)
    ა) თუ 之 - ს შემდეგ მდგარი საზღვრული სიტყვა, წარმოადგენს ზედსართავ სახელს, რიცხვით სახელს ან ზმნას, (ასეთი საზღვრული სიტყვა, ბოლოში ხშირად დაირთავს 者 - ს), სიტყვათშეთანხმება ქართულად ითარგმნება …თ შორის; …თგან; …დან; …სგან - თანდებულებით,
    • მაგ.
    • 人之大者 - ხალხთაგან დიდი/მნიშვნელოვანნი [პიროვნებები]…
    • 林之密者 - ტყეთა შორის ხშირი [ტყეები]
    • 玄之又玄 - (ეპით.) ღრმათაგან უფრო ღრმა… (მოძღვრება, სწავლება)
    • 寡之又寡,以至于无 - მცირედან უფრო მეტად მცირე ― მთლად არაფრამდე
    • 大国之一 - დიდი ქვეყნებიდან ერთი [ერთერთი]
    • 凡农民之参加义和团者 - უბრალო გლეხთაგან იჰეტუანებს მიმხრობილნი…
    ბ) წერილობით ძეგლებში [წიგნიერ ენაზე] - სიტყვათშეთანხმება: (განსაზღვრება +之+ საზღვრული) ხშირად გამოიყენება, შენიშვნებში, კომენტარებში, სქოლიოში, რაიმე სიტყვის/იეროგლიფის მნიშვნელობის ასახსნელად
    • მაგ:
    • «停» «息» «止之» 之意 - «停» და «息» - [იეროგლიფებ]ს [აქ] „止之 - გაჩერების“ აზრი აქვს [მნიშვნელობით იხმარება]
    • «长»,长短之长也 - [იეროგლიფი] «ჩან», «长短 - ჩან-დუან»-ის 长 - მნიშვნელობაა
    გ) როგორც მაკავშირებელი ნაწილაკი მსაზღვრელსა და საზღვრულს შორის 之- კლასიკურ ლიტერატურაში, დაისმება გვარის (ან თემის, კლანის და.ა.შ.) და ამ გვარის წარმომადგენელი პირის სახელს შორის
    • მაგ:
    • 介之推 - Tuī, Jiè - ს გვარიდან
    • 孟之反 - მენ(გვარი) ჶან-ი (სიტყ. ჶან-ი, Mèng - ის გვარიდან/კლანიდან)
    2) როგორც ძველ, ისე თანამედროვე ჩინურში, 之 - როგორც საზღვრულს[მნიშვნელს] და მასზღვრელს[მრიცხველს] შორის მაკავშირებელი ნაწილაკი, წილადის ნიშანს, პროცენტს - შემდეგი ფორმულით: მნიშვნელი + 之 + მრიცხველი
    • მაგ:
    • 三分之二 - ორი მესამედი (სიტყ. სამის ორი)
    • 八十一分之四十三 - 43/81
    • 百分之六十以上 - 60%-ზე მეტი
    (შენიშვნა)
    ა) წილადებში, მარცვალი: 分 - შეიძლება გამოტოვებული იქნას, განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, როდესაც წილადის მნიშვნელობა დაახლოებით არის ნაჩვენები:
    • 十之八九 - რვა-ცხრა მეათედი (არ ვიცით ზუსტად 8 არის თუ 9)
    • 道中十之六七属坦途,又十之一二陟山坡,又十之一二则行河床中 - გზის 60―70% სწორია, კიდევ 10―20% ადის მთის ფერდობზე, ხოლო კიდევ 10―20% მიდის მდინარის სანაპიროზე
    ბ) სიტყვაკაზმულ/ (სალიტერატურო, წიგნიერ) ენაში, წილადების ასახვისას მრიცხველი შეიძლება ჩაისვას: 分 - ს შემდეგ
    • 三分国之一 - ქვეყნის ერთი მესამედი
    3) წიგნიერ ენაში, შემდეგი ტიპის სიტყვათშეთანხმება: «ზმნადამატება» (ობიექტის სიტყვათშეთანხმება), როდესაც გვინდა განსაკუთრებით ხაზი გავუსვათ ობიექტს, შეიძლება გადაიქცეს - ატრიბუტულ სიტყვათშეთანხმებად. ასეთ შემთხვევაში ობიექტი გადადის ზმნის წინ (პრეპოზიცია) და გამოიყოფა მისგან - დამხმარე სიტყვით.
    • 王何卿之问也? - მეფეო, რომელ ვეზირზე/მინსტრზე მეკითხებით? (王 - მეფე[ო], 何 - რომელ 卿 - მინისტრზე 之- ღა 问也- მეკითხებით?)
    • 何必公山氏之之也? - რა საჭიროა გუნ-შანთან წასვლა? (კონფუცი [თავი 17:5] ჲან-ჰო)
    • 华则荣矣,实之不知 - ყვავილები კი არიან ბრწყინვალე, ხოლო ნაყოფი ― არ ვიცი
    • 无先后之可言 - არ შეიძლება ითქვას, ვინ პირველია, ვინ ბოლო - (სიტყ. არ ვინ პირველია, ვინ ბოლო - შეიძლება ითქვას)
    4) წიგნიერ ენაში, დამხმარე სიტყვა 之 - ჩაისმება დაქვემდებარებული წინადადების ქვემდებარეს და შემასმენელს შორის, გადააქცევს რა მას ატრიბუტულ სიტყვათშეთანხმებად. ამასთანავე- არ მიუთითებს წინადადების დაქვემდებარებულობაზე.
    ქართულად ეს დაქვემდებარებული წინადადება შეიძლება ითარგმნოს შესაბამისი ტიპის (ქვემდებარის, შემასმენლის, დამატების) ნართაული (ჩართული) წინადადებით ანდა სახელმზმნით.
    მაგ:

    • 秦之不能害燕 - ცინს (სამეფო ცინ-ს), არ შეუძლია ზიანი მიაყენოს (წინ აღუდგეს, დაღუპოს) ჲანს (იანის სამეფოს)
    • 吾之不遇鲁侯天也 - მე რომ არ შევხვდი თავად „ლუ“-ს ― ეს ზეცისგანაა
    • 夫子遇不可及也,犹天之不可阶而升也 - მასწავლებელი (იგულისხმება კონფუცი) მიწვდომა(გათანაბრება) ისევე შეუძლებელია, როგორც ცაში შეუძლებელია კიბით ასვლა
    • 无望民之多于邻国也 - იმედი არ გქონდეს, რომ ხალხი[ქვეშევრდომები] ― უფრო მეტი [გეყოლება] ვიდრე მეზობელ ქვეყნებს
    • 民望之, 若大旱之望云霓也 - ხალხი ისეთივე იმედით შეხედავს, როგორც დიდი გვალვის დროს უყურებს ღრუბლებს და ცისარტყელას
    (შენიშვნა:)
    ა) из-за разнообразия способов перевода следует особо упомянуть о превращении (с участием 之) в атрибутивное словосочетание связочных предложений (со связкой 为 «быть», а также полусвязками,и др. («быть похожим, подобно, как»). მაგალითად:
    • 汉之为汉, 几四十年矣 - вот уже почти 40 лет, как ханьский дом стал династией Хань
    • 易之为书, 广大悉备 - «Ицзин» ― книга широкая и всеобъемлющая
    • 钱之为物, 贵以通货 - деньги ценятся как средство обращения
    • 奕之为数, 小数也 - шашки как искусство ― искусство малое
    • 起之为将, 与兵卒最下同衣食 - Ци ― такой полководец, который одевается и питается наравне с самым младшим из своих воинов
    • 人性之善也, 犹水之就下也 - человеческая природа стремится к добру, как вода стремится вниз
    • 鲜民之生, 不如死之久矣 - жить одинокому человеку хуже, чем быть давно уже мёртвым
    б) аналогичное оформление служебным словомв книжном языке возможно и для словосочетаний, образованных с помощью союза (например 与) или предлога (например 于): «也»之与«矣»相去万里 [конечные частицы] «е» и «и» по употреблению резко различны
    • 礼记之与周礼仪礼相为表里 - «Ли цзи», с одной стороны, и «Чжоу ли» и «И ли», с другой, соотносятся друг с другом как лицо платья и его подкладка
    • 我之于茶如君之于酒 - я отношусь к чаю, как Вы к вину
    • 故汤之于伊尹, 学焉而后臣之 - поэтому Тан [в своём отношении] к И Иню ― сначала учился у него, а потом сделал его министром
    5) в форме атрибутивного словосочетания со служебным словомстроятся как в классическом, так и в современном языке обстоятельственные конструкции места и времени с послелогами 上, 下, 前, 后, 内, 中, 间, 外 и др. Например
    • 双方之间 - между обеими сторонами
    • 辛亥革命之前 - перед Синьхайской революцией
    • 解放之后 - после освобождения
    • 四海之内 - в пределах «Четырёх Морей», в Китае
    • 山海关之外 - за проходом Шаньхайгуань
    II (ნაცვალსახელი.)
    A. zhi ზმნის შემდეგ
    1) „მას“, „მისი“, „მათი“, „მათ“, „ეს“, „ამის“ და.ა.შ. წიგნის ენის III - პირის აღმნიშვნელი ნაცვალსახელი, დგას რა დამატების ადგილას, მიუთითებს მოქმედების პირდაპირ ან ირიბ ობიექტზე
    • 见之 - მისი დანახვა (დანახვა მისი)
    • 令之 - მისთვის ბრძანება, ბრძანება მას
    • 先之劳之 - მათზე წინსვლა, მათთვის ჯაფა
    • 与之同命 - მათთან [თანა]მონაწილეობა -[და] ბედის(ხვედრის) გაზიარება
    Примечание
    а) в отрицательных конструкцияхставится в этом случае между отрицанием и глаголом
    • 我未之见也 - я этого (его, такого) не видел
    • 民莫之令而自均 - народ успокоится сам, без того, чтобы ему приказали
    6) при глаголах двойного дополненияможет служить для обозначения как прямого, так и косвенного объекта, причём употребление предлога в этом случае не является обязательным. Например
    • 可为之宰 - можно сделать его правителем
    • 问之仲尼 - спросить об этом Конфуция (спросить это у Конфуция)
    • 天佑下民: 作之君, 作之师 - небо помогает простому народу: создаёт для него правителей, создаёт для него наставников
    • 犹欲其入而闭之门 - всё равно что хотеть, чтобы он вошёл, но закрыть перед ним дверь
    • 置之河之侧 - складывать их (срубленные деревья) около реки
    в) местоимениеможет обозначать и I лицо, конечно, если человек говорит о себе в III лице
    • 臣, 市井鼓刀屠者, 而公子亲数存之 - я ―мясник, работающий ножом на городской бойне, но принц самолично не раз посещал меня (т.е. этого мясника)
    2) в послеглагольной позициикак местоименный показатель объекта часто дублирует слово, являющееся тематическим или грамматическим подлежащим в первой части предложения;в этом случае часто приходится оставлять без перевода:
    • 渊深, 而鱼生之, 山深, 而兽生之 - если водоём глубок ― в нём водятся рыбы, если горы глубоки ― в них заводятся дикие звери
    • 子路, 人告之以有过, 则喜 - Цзы Лу радовался, когда ему указывали на его ошибки
    • 是疾也, 江南之人多有之 - этой болезнью часто болеют жители к югу от Янцзы
    • 五亩之宅, 树之以桑, 五十者可以衣帛矣 - обсадите тутами [каждую] усадьбу в 5 му, и пятидесятилетние смогут одеваться в шелка
    • 诸侯名士, 可下以财者厚遗结之;不肯者,利剑刺之 - из местных князей и именитых служилых людей, которые податливы на материальные блага, надо привязать к себе щедрыми подарками; тех же, кто не пойдёт на это, надо заколоть острым мечом
    3) в послеглагольную позициючасто ставится не для указания на конкретный объект действия, а лишь для указания на переходный характер глагола:
    • 用之则行, 舍之则藏 - (cáng) когда используют (кого-то на работе) - действовать, когда отстраняют- уходить (прятаться)
    • 填然鼓之 с громом барабаны в атаку зовут
    • 与之在君, 夺之在君 - дать или отнять ― и то, и другое в руках правителя (государя)
    Примечание
    а) при сочетании двух глаголов, соединённых союзом ((напр.) 而, 则, 斯), местоименный показатель переходностиставится один раз после второго глагола, например
    • 学而时习之 - учиться (чему-то) и ежечасно практиковать (то, чему научился)
    • 逐而杀之 - погнаться за ним и убить его
    • 闻斯行之 - услышать и провести сейчас же в жизнь
    б) в древнекитайских текстах послеглагольное местоимениевыступает иногда вместов значении дополнения места: в этом месте, там; например
    • 苗勃然兴之矣 - всходы бурно поднимаются там
    Б. в предглагольной позиции
    1) * в древнекитайских текстахкак местоимение и показатель объекта употребляется иногда вместоили, занимая место впереди глагола, например
    • 之屏之翰, 百辟为宪 - Их прикрывают, их защищают, Правящим всем образцом они служат...
    • 之纲之纪 - он их направляет, он их исправляет
    • 尧闻之聪明 - Яо слышал, что он умён
    2) * в древней позициикак показатель объекта между наречием степени 孔 (весьма, крайне) и сказуемым-прилагательным указывает на глагольное в данном случае употребление прилагательного в значении «считать (делать) таким-то»
    • 亦孔之丑 - считать это весьма зловещим
    • 亦孔之痗 - принимать это крайне болезненно
    • 亦孔之哀 - считать это весьма горестным
    3) * этот, такой (указательное местоимение)
    • 异哉!之歌者非常人也 - как удивительно! этот певец ― человек необыкновенный!
    • 之二虫 - эти две твари (о цикаде и горлице)
    III (гл. и гл.-предлог)
    1) * идти к, приходить к; (уходить, направляться, следовать) в
    • 将之楚过宋 - проезжать через княжество Сун, направляясь в Чу
    • 朝觐者不之尧觐子而之舜 - посетители дворца не шли к сыну Яо, а шли к Шуню
    • 牛何之? - куда следует бык?, куда ведёшь быка?
    2) * доходить до, достигать, доезжать (также глагол-предлог); до, вплоть до
    • 之死矢靡慝 - до самой, мне клялся, до смерти измены в душе не питать
    3) * касаться; относиться к (также глагол-предлог) в отношении...; коснись...
    • 人, 之其所亲, 爱而辟焉 - человек в отношениях с теми, кто ему близок, любит их и пристрастен к ним
    4) * оставлять, передавать, адресовать (кому-л)
    • 或问孔子: «知其道之不用也, 则载而恶 () 乎之?» 曰: «之后世之君子!» - Некто спросил Конфуция: «Раз ты знаешь, что твоё учение неприменимо, ― то кому ты, начав, его оставляешь?» Тот ответил: «Оставляю совершенным людям будущих поколений!»
    5) * пускать, выпускать
    • 支茎渐益大, 有所之世 - ветви и стебель стали постепенно ещё бОльшими ― они дадут побеги!
    6) * использовать на (работе), ставить на (пост)
    • 舍其所长, 之其所短, 尧亦有所不及也 - если не использовать чьи-либо сильные стороны, а ставить его на то, в чём он слаб, ― то будь он даже самим Яо, всё равно ему не справиться!
    IV (союз)
    1) * или, или же
    • 得之不得, 曰有命 получить или не получить (добиться или не добиться, удаться или не удаться) ― это называется судьбой
    • 立为卿之宰 поставить в качестве министра или наместника (правителя)
    2) * и, а также
    • 皇父之二子死焉 - Хуан-фу и оба сына вместе с ним погибли
    3) * если, если бы
    • 尔之许我, 我则… - если ты согласишься со мной, то я…
    V (частица)
    *( вм.) (модальная частица)
    • 鸲之鹆之! - О, дрозд-пересмешник!
    VI (საკუთ.)
    Чжи (фамилия)
    [HSK 9]
  3.  
    之一 [zhīyī] (რიცხ.) 1)ერთი …თგანი; ერთი …(მრავალთა)განი 2)ერთი …მდენედი; ერთი…ედი; პროცენტი და.ა.შ. [HSK 8]
  4.  
    之上 [zhīshàng] (ნაწ.) …ზე; …ის თავზე; …ის თავში; …ის ზემოთ [HSK 8]
  5.  
    之下 [zhīxià] (ნაწ.) …ქვე; …ის ქვეშ; …ის ზემოქმედების ქვეშ; …ის ქვემოთ [HSK 8]
  6.  
    之中 [zhīzhōng] (ნაწ.) 1)…ში; …ის შიგნით 2)…ის პროცესში; …ის (კეთების) დროს [HSK 8]
  7.  
    之内 之內 [zhīnèi] (ნაწ.) …ის ფარგლებში; …ის საზღვრებში; …ის განმავლობაში; …ის მიმდინარეობის დროს [HSK 8]
  8.  
    之前 [zhīqián] (ნაწ.) 1)…ის წინ; …(დრო)მდე; აქამობამდე; ადრე და.ა.შ. 2)…ის წინ; …მდე სანამ 3)წინარე, წინა, ყოფილი, ჩავლილი [HSK 8]
  9.  
    之后 之後 [zhīhòu] (ნაწ.) 1)…ს შემდეგ; შემდეგში; მომავალში 2)…ის უკან [HSK 8]
  10.  
    之外 [zhīwài] (ნაწ.) 1)…ს გარდა; …ს გამოკლებით 2)…ს ზემოთ (ფარგლებს გარეთ) [HSK 8]
  11.  
    之类 之類 [zhī lèi] (ფრაზ.) და ასე შემდეგ; და მსგავსი [HSK 8]
  12.  
    之际 之際 [zhī jì] (ნაწ.) …ის დროს; …დროს, როდესაც [HSK 6]
  13.  
    一技之长 一技之長 [yī jì zhī cháng] (გამოთ.) პროფესიული ჩვევები, პროფესიული ცოდნა, სპეციალური ცოდნა, სპეციალობა, კვალიფიკაცია და.ა.შ. [HSK 8]
  14.  
    不正之风 不正之風 [bù zhèng zhī fēng] (გამოთ.) არაჯანმრთელი ტენდენცია; მანკიერი სტილი [HSK 8]
  15.  
    千里之行,始于足下 千里之行,始於足下 [qiān lǐ zhī xíng, shǐ yú zú xià] (გამოთ.) ათასი ლის გზა ერთი ნაბიჯით იწყება (ყველა დიდი წამოწყება პატარა მოქმედებით იწყება) [HSK 8]
  16.  
    反之 [fǎn zhī] (გამოთ.) პირიქით; მეორეს მხრივ… [HSK 6]
  17.  
    后顾之忧 後顧之憂 [hòu ɡù zhī yōu] (გამოთ.) 1)შინაური პრობლემები, ოჯახური პრობლემები 2)ზურგიდან საფრთხის შიში (მაგ. ომში) [HSK 6]
  18.  
    天伦之乐 天倫之樂 [tiān lún zhī lè] (გამოთ.) ოჯახური ცხოვრების სიხარული, ოჯახური ბედნიერება [HSK 6]
  19.  
    当务之急 當務之急 [dānɡ wù zhī jí] (არს.) აქტუალური ამოცანა, ყველაზე პრიორიტეტული რამ/საქმე, პირველაუცილებელი საქმე და.ა.შ. [HSK 6]
  20.  
    总之 總之 [zǒnɡ zhī] (გამოთ.) საერთო ჯამში, შედეგად, მოკლედ რომ ვთქვათ, ერთი სიტყვით [HSK 5]
  21.  
    总而言之 總而言之 [zǒnɡ ér yán zhī] (ფრაზ.) ერთი სიტყვით…; მოკლედ რომ ვთქვათ…; ნათქვამი რომ შევაჯამოთ…; დასკვნის სახით… და.ა.შ. [HSK 6]
  22.  
    惊弓之鸟 驚弓之鳥 [jīng gōng zhī niǎo] (გამოთ.) (სიტყ.) მშვილდისრის დანახვაზე შეშინებული ჩიტი (ადამიანი, რომელიც ადვილად შინდება წარსულში გადატანილის გამო; რძით პირდამწვარი, დოს უბერავდაო) [HSK 8]
  23.  
    敬而远之 敬而遠之 [jìng ér yuǎn zhī] (გამოთ.) პატივსაცემ დისტანციაზე ყოფნა; თავის შორს დაჭერა; პატივისცემა და რიდი და.ა.შ. [HSK 8]
  24.  
    百分之 [bǎi fēn zhī] (არს.) პროცენტი [HSK 4]
  25.  
    百分之一 [bǎifēn zhī yī] (არს.) ერთი პროცენტი [HSK 9]
  26.  
    要之 [yāozhī] (გამოთ.) არსებითად, ძირითადში, მოკლედ რომ ვთქვათ; მთავარია, ყველაზე მთავარია [HSK 8]
  27.  
    除此之外 [chúcǐ zhī wài] (გრამ. კონსტრ.) გარდა ამისა, ამის დამატებით [HSK 8]
  28. 1