也

0 ხაზი:	乙乚乛
1 ხაზი:	乜九
2 ხაზი:	乞也习
3 ხაზი:	乣乤乥书
4 ხაზი:	㐌乧
5 ხაზი:	乨乩乪乫乭买
6 ხაზი:	㐖乱
7 ხაზი:	乳乴乵乶乷乸
8 ხაზი:	㐜乹乺乼
10 ხაზი:	㐡乾乿
11 ხაზი:	㐤亁
12 ხაზი:	亂亃亄

Radical №	5.2
Radical	乙
Phonetic	也
Hanzi	也 დააჭირე
Pinyin	yě
Tang Reconstruction
Zhuyin
Cantonese
Hsklevel	2
მნიშვნელობა	1)…ც; ასევე 2)(კლასიკური) დაბეჯითებით მტკიცების ან იდენტურობის (ყოფნის) დამაბლოვებელი ნაწილაკი

თქვენ ეძებდით სიტყვას: 也 - სულ ნაპოვნია 7 - სიტყვა

也　[yě]　(ნაწ.) 1)ასევე, აგრეთვე (კლასიკურ ჩინურში) 2)(დამაბოლოვებელი ნაწილაკი) მტკიცებითი ნაწილაკი [HSK 2]
也　[Yě]　(არს.) „ჲჵიე“ - გვარი [HSK 9]
也　[yě]　I (მაკავშირებელი ზმნიზედა)
1) ასევე, აგრეთვე, …ც, …ც ასეევე; (უარყოფასთან: …[მაინ]ც არ; …ც კი არ)
- 他去, 我也去　- ის [თუ] წავა, მე-ც ასევე წავალ
- 他去, 我也不去　- ის [რომც] წავიდე, მე [მაინც] არ წავალ!
2) …ც, …ც; …A-ც, და …B-ც; (აკავშირებს რამდენიმე შემასმენელს მსგავსი ზმნური ნაწილებით, როგორც წესი მეორდება თითოეულის წინ)
- 他也看书，也看报　- ის კითხულობს წიგნებსაც, ასევე კითხულობს გაზეთებ[საც]
3) თუ წინ უძღვის 就是…, ანდა (连… + რიცხვით სახელთან ერთად) : თვით …ც კი; თვით …საც კი არ
- 他就是(他连)中国菜也不吃　- ის თვით ჩინურ საჭმელევბსაც კი არ ჭამს
- 他[连]一个字也不认识　- მან ერთი იეროგლიფიც კი არ იცის
- [就是]三年后，他也不回来　- [თვით] სამი წლის მერეც კი, ის არ დაბრუნდება
შენიშვნა: ნართაული წინადადები შემდეგ, მთავარი წინადადების შემასმენლის წინ ((მაგ.) პირობითი, დათმობითი) რომც…, სულ ერთია…, თუნდაც…, გინდაც…, მაინც…; დაე… და.ა.შ.
- 他就是走了，我也不能去　- ის რომც წასულიყო, მე მაინც ვერ შევძლებ წასვლას!
4) ზმნიზედის შემდეგ, შემასმენლის წინ, ხაზს უსვამს მოსაუბრის: - სიმტკიცეს, გამბედაობას, კატეგორიულობას; იშვიათად - ეჭვს, ყოყმანს
- 这倒也不怕　- ამის არ მეშინია!
5) (ზედსართავი სახელის წინ) შედარებით; ასე თუ ისე…
- 这个办法也好　- მოქმედების ასეთი წესი შედარებით (ასე თუ ისე) კარგია![/i])
6) შუაჩინურში და (ახალჩინურში.) , პაუზის აღმნიშვნელი ნაწილაკი
(II - ნაწილაკი)
(ძველჩინური ენის და ძველი ლიტერატურული ენის ნაწილაკი)
A. წინადადების ბოლოში
1) აფორმებს ნასახელარ შემასმენელიან წინადადებას (როგორც წესი «არის», «არსებობა» (მაგ: 为) - მაკავშირებელი სიტყვის არარსებობის პირობებში, (მაგ.) ) ანდა 非 (უარყოფის აღმნიშვნელი სიტყვასთან ერთად)
- 中国, 东亚之最大国也　- ჩინეთი აღმოსავლეთი აზიის ყველაზე დიდი ქვეყანაა
- 鲸, 非鱼也　- ვეშაპი არ არის თევზი (სიტყ. ვეშაპი არ თევზი არის)
შენიშვნა:
ა) ასეთ შემთხვევაში ქვემდებარე შეიძლება გაფორმებული იქნეს 者 - დამხმარე სიტყვით მაგ:
- 仁者人也　- ჰუმანურობა ― ეს ადამიანურობაა
ბ) თუ ასეთი ტიპის წინადადებაში შემასმენელი შედგება ჩამონათვალისგან. ანუ (ნასახელარი შემასმენელი რამდენიმეა) 也 - დამხმარე სიტყვა, შეიძლება განმეორდეს თითოეულის შემდეგ
მაგ:
- 阳也：刚也、仁也、物之始也；阴也：柔也、义也、物之终也　- ჲან-ი, ეს არის სიმაგრე, ჰუმანურობა, მატერიის საწყისი. ინ-ი, ეს არის სილბო, სამართლიანობა, მატერიის დასასრული
2) წინადადების დამაბოლოვებელი ნაწილაკი, ხაზს უსვამს მოდალურ შეფერილობას, კერძოდ
ა) მოსაუბრის თავდაჯერებულობას და გამოთქმის კატეგორიულობას
- 吾见其进也，未见其止也　- მე ვხედავდი ის წინ როგორ მიდიოდა; ჯერ კიდევ არ დამინახავს, რომ ის გაჩერდა!
ბ) აფორმებს ძახილის წინადადებას, მათ შორის აქცენტირებული შეკითხვის ან აკრძალვის წინადადებას
- 何由知吾可也?　- საიდან (რატომ) იცი [რომ] მე ეს შემიძლია?
- 勿拜也！　- თავი არ დაუკრა!
- 无望民之多于邻邦也　- იმედი არ გქონდეს, რომ ქვეშევრდომები უფრო მეტი გეყოლება, ვიდრე მეზობელ სახელმწიფოს!
შენიშვნა:
ა) არ უნდა ავურიოთ ერთმანეთში 也-ს ინვერსიული გამოყენება (შემასმენელი ― ქვემდებარე ― 也 - „…ც“, „ასევე“ - მნიშვნელობით) და 也 - როგორც, პაუზის ან ემოციის ამსახველი დამაბოლოვებელი ნაწილაკი.
((ნახე:) ქვემოთ: B, 1)
ბ) ორი შემასმენლური სიტყვათშეთანხმების ურთიერთდაპირისპირების დროს, ნაწილაკი 也 - როგორც წესი ჩაჯდება, თითოეული წინადადების ბოლოს
( მაგ.)
- 然则子非食志也，食功也。　- ამ შემთხვევაში თქვენ აჯილდოებთ (აჭმევთ) არა მისწრაფებებისთვის, არამედ გაკეთებული საქმისთვის(შედეგისთვის) (食(sì)) (მენ-ძი )
გ) შენიშვნა: (ჩინურ) ლიტერატურაში უკვე დიდი ხანია ხაზგასმულია ორ დამაბოლოვებელ ნაწილაკებს 也 -ს და 矣 -ს შორის არსებითი განსხვავება
(მაგ:) 也之与矣相去千里　- 也 და 矣 განსხვავდება 1000 ლი-თი
განსხვავება იმაშია, რომ:
也 - აწარმოებს ნასახელარ შემასმენელს სტატიკაში და არ გააჩნია დროის მოდალობა: შდრ: „არის“, „წარმოადგენს“
矣 - აწარმოებს ნასახელარ შემასმენელს დინამიკაში: შდრ: „ხდება“, „გახდება“
- 爱其子，择师而教之; 于其身也，则耻师焉，感矣！　- უყვართ [რა] თავისი შვილები, ირჩევენ მასწავლებელს და ასწავლიან მათ; საკუთარ თავს რაც შეეხება, სირცხვილს გრძნობენ დაემოწაფნონ მასწავლებელს! (ჰან ჲუი 韓愈; 768 – 25წწ. - ჩინელი ფილოსოფოსი და მწერალი)
B. წინადადების შუაში
ა) ასახავს პაუზას, ხაზს უსვამს განცალკევებულ წინადადების წევრს (როგორც წესი გამოყოფილ-განცალკევებული სიტყვით ან სიტყვათშეთანხმებით გამოხატულ, ქვემდებარეს ან გარემოებას)
- 由也, 升于堂矣，未入于室也。　- ჲოუ-ს (由 [yóu] - კონფუცის მოწაფე) რაც შეეხება, (იგი) დაწინაურდა/წინ წაიწია დარბაზში (ხელმწიფის კარზე), (მაგრამ) ვერ შევიდა შიდა საძინებელში
- 古者，民有三疾; 今也，或亡 (wú) 也。　- в древности было у народа три недостатка (греха); ныне же их, пожалуй, уже и нет!
- 寡人之于国也，尽心焉耳矣! в своём отношении к моему государству, я вкладываю в него всю свою душу ― без всякого остатка!
Примечание: в случае инверсии (сказуемое ― подлежащее в особо эмоционально окрашенных предложениях) подлежащее, оформленное частицей 也 оказывается на конце предложения, что может привести к смешению этих случаев употребления со случаями, рассмотренными выше в разделе А. Например
- 甚矣，我衰也! 久矣，吾不复梦见周公! О как я одряхлел! Мне давно уже не снился Чжоу-гун
2) отмечая паузу, частица 也 в том же порядке завершает и подчёркивает подчинённые предложения различных типов, предшествующих главному или его сказуемому, например
а) времени
- 当余之从师也… когда я следовал за армией...
- 叟之事农也… когда старец занимался земледелием...
- 有功之生也，孺人比乳他子加健 когда родился Ю-гун, матушка выкормила его более здоровым, чем других детей
б) причины
- 听其言也，可以知其所好矣 послушав, что он говорит, можно отсюда понять, что он любит
в) условное
- 是可忍也，孰不可忍？если можно стерпеть даже это, то чего же тогда стерпеть нельзя?!
г) сравнительное
- 礼, 与其奢也，宁俭; 丧，与其易也，宁戚！в ритуале лучше быть скромным, чем расточительным; в траурной церемонии лучше скорбь, чем совершение обряда!
III (საკუთარი სახელი.)
1) ((შემოკ.) 也门 ) - ს ნაცვლად, იემენი, იემენური
2) ე ( - გვარი)
[HSK 9]
也许　也許　[yé xǔ]　(შორის.) შესაძლოა, ალბათ [HSK 4]
何也　[héyě]　(კით. ნაც.) რატომ? რანაირად? ასე როგორ? ეს რითი აიხსნება? რაშია საქმე? და.ა.შ. [HSK 9]
我也是　[wǒ yě shì]　(გამოთ.) მეც ასევე [HSK 9]
非也　[fēi yě]　(ზმნიზედა.) სულაც არ, საერთოდ არ [HSK 8]