汉语

非　非　[Fei1]　[fēi ]　(სუფ. ნაწ.) არ…, არა…, ანტი…
非　非　[fei1; fei3]　[fēi; fěi]　I fēi (უარყოფა)
1) არ… (უარყოფითი მაკავშირებელი სიტყვა, არსებობის აღმნიშვნელ წინადადებებში)
ა) მარტივ წინადადებებში: არ… [ვარ, ხარ, არის და.ა.შ.]; არ…[წარმოადგენს] ((ვინმეს, რამეს.) )
- 子非鱼; 安知鱼之乐？　- თქვენ არ ხართ თევზი. საიდან გავიგოთ[იცი] რომ (ამ) თევზს უხარია?
- 非笔墨所能形容　- არ არის ფუნჯი და ტუში (სიტყვები), რომლებიც შეძლებენ [ამის] აღწერას!
- 非 А非 В　- არც А, არც B
- 非僧非俗　- არც ბერი(ა), არც ერისკაცი
ბ) რთულ წინადადებაში: ის კი არ არის, რომ…; ისეც კი არ არის საქმე, რომ…; იმაში კი არ არის საქმე, [რომ]… და.ა.შ.
- 非不悦子之道，力不足也　- ისეც კი არ არის საქმე, რომ - ცუდად ვიყო განწყობილი თქვენი მოძღვრებისადმი, ძალა არ მყოფნის (იგულისხმება: მის ასათვისებლად)!
- 城非不高也，池非不深也，兵革非不坚利也　- ისეც კი არ არის საქმე, რომ გალავანი არ არის მაღალი, თხრილები არ არის ღრმა, იარაღი და აბჯარი არ არის მტკიცე…
გ) 非 A 即 (则) В　- ან…, ანდა…; თუ არა A, მაშინ B…; ან A, ან B…; ან ის, ან ეს…;
　非… 即…　- ან…, ანდა…
- 大约军事之败非傲即惰，二者必居其一　- ძირითადად საომარ საქმეში დამარცხების [მიზეზი] ან ქედმაღლობა ან სიზარმაცე, ორიდან ერთია (© 曾国藩 - Zeng Guofan)
- 非打即骂　- [ხ]ან ურტყამს, [ხ]ან ლანძღავს
2) …[არ]ქონის, …[არ]ყოფნის აღმნიშვნელი, (უარყოფითი) მაკავშირებელი სიტყვა
ა) მარტივ წინადადებაში: არ აქვს…; არ გააჩნია…; უ [რაღაცოდ]…; [რაღაცის] გარეშე…; არ გვაქვს… და.ა.შ.
- 夫子非罪　- მასწავლებლის ბრალი არ არის (მასწავლებელი უბრალოა)
- 非你不成　- უშენოდ არაფერი გამოვა
ბ) რთულ წინადადებებში: (ჩაჯდება შემასმენლის წინ, და მას მოჰყვება შემდეგი ტიპის უარყოფითი სიტყვები: 不，不可，不能，不止，不成 და მსგავსი.) …უ [რაღაცოდ]; თუ არ…; [რაღაცის] გარეშე…; [ამის] გარეშე…; თუ არ იქნებოდა…; და.ა.შ.
- 要想结婚, 非靠朋友帮忙不可　- თუ გინდა დაქორწინდე, მეგობრების დახმარების გარეშე შეუძლებელია
- 非此不行　- ამის გარეშე, არაფერი გამოვა
- 非有过半数会员出席，不得开会　- თუ არ დაესწრო წევრების ნახევარზე მეტი [რაოდენობა], კრების ჩატარება შეუძლებელია
- 非达到目的不止　- თუ[სანამ] მიზანს არ მიაღწევ, არ გაჩერდე
3) აუცილებლად, ყოველმიზეზგარეშე, რაც უნდა იყოს, რაც არ უნდა იყოს და.ა.შ.; (უარყ.) არავითარ შემთხვევაში, არანაირად, შანსი არ არის და.ა.შ.
- 甲：我非要不可　- A: მე აუცილებლად მჭირდება!
  乙：我非不给！　- B: მე კი არავითარ შემთხვევაში არ მოგცემ!
4) * უარყოფა პრედიკატივის [შემასმენლის] წინ
- 非礼之礼，非义之义，大人弗为　- უზრდელობად ქცეულ ზრდილობას, უსამართლობად ქცეულ სამართლიანობას, დიდი ადამიანი არ ჩაიდენს
5) * წინადადების ბოლოში: ასე არ არის? ხომ ასეა? ნუთუ [ასეა]?
- 是天子非？　- ნუთუ ეს [თვით] იმპერატორია?
II (არს.)
1) fēi სიცრუე; ტყუილი
- 明辨是非　- ნათელის(სიმართლის) და ტყუილის გარჩევა
2) fēi ნაკლი, ზადი, მანკი, წუნი; შეცდომა, დაუდევრობა, წინდაუხედაობა, უხეში შეცდომა; ბიწი, ბიწიერება და.ა.შ.
- 不敢为非　- ბიწიერების ჩადენის ვერგაბედვა
- 文过饰非　- საკუთარი შეცდომების დაფარვა
III fēi (ზედ.)
1) ცრუ, არასწორი; ცუდი, მავნე
- 甚非　- ძალიან ცუდი
- 昔是今已非　- ადრე [რაც მართალი იყო] ეხლა უკვე ტყუილია
- 并非　- ერთნაირად ტყუილია (ერთიც და მეორეც ტყუილია)
2) დაუმსახურებელი, შეუფერებელი (მაგ. თანამდებობისთვის შეუფერებელი)
- 非位　- დაუმსახურებელი თანამდებობა
IV (ზმნა.)
1) fēi უარყოფა, არ აღიარება, უარის თქმა, წინააღმდეგ წასვლა, წინააღმდეგობაში მოსვლა, უკუქმედება, წინააღმდეგობა; დარღვევა, ჩაშლა და.ა.შ.
- 非其所是　- თავისი თავის (თავისი ადგილის) წინააღმდეგ წასვლა (იმის უარყოფა, რაც სიმართლედ მიაჩნია)
- 非孝者无亲　- მშობლებისადმი პატივისცემის უარმყოფს, მშობლები არ ჰყავს (უთვისტომოა)
2) fēi საყვედური, დაბრალება, გაკიცხვა, დაგმობა, (ვინმესთვის) პასუხისმგებლობის დაკისრება
- 是已非人　- სხვისთვის გადაბრალება
- 春秋非之　- „ზაფხულის და შემოდგომის ერის ქრონიკები“ - გმობს [ამას]
3) fēi, fěi 诽 -ს მაგივრად (ავად ხსენება, ლანძღვა, ცილისწამება, ძაგება, სახელის გატეხა, გაშავება და.ა.შ.)
V fēi (საკუთარი სახელები.)
1) (გეოგრ.) ((შემოკ.) 非洲) აფრიკა; აფრიკული
- 亚非　- აზია და აფრიკა
2) ჶეი (გვარი)
VI fēi (სიტყვის საწარმოებელი სუფიქსი.)
უ[რაღაცოდ]…, არ…, ა…, ანტი… და.ა.შ.
- 非历史的　- ანტიისტორიული
- 非资本主义发展道路　- განვითარების არაკაპიტალისტური გზა
- 非党员　- უპარტიო
- 非生活物质　- არაცოცხალი
- 非生物学化　- აბიოლოგიზაცია
- და.ა.შ.