汉语BeaLingua

上　[shàng]　(ზედ.) 1)ზე, ზედა, ზემოთა, გარე 2)ზედა, უმაღლესი (მაგ. ინსტანცია, მთავარსარდალი და.ა.შ.) და.ა.შ. 3)საუკეთესო, უმაღლესი, რჩეული 4)უფროსი, უასაკესი, უხუცესი, პატივცემული; (თავაზ.) თქვენი (ზმნიზედა.) 5)ზემოთ, ზემოთკენ (ზმნა.) 6)(ზემოთ) ასვლა, აღსვლა, აღზევება, აძვრომა, აწევა, აღმართვა და.ა.შ. 7)ჩატვირთა, ჩაჯდომა (ეტლში, ხომალდში და.ა.შ.); (ხმელეთზე) გადასხდომა 8)გამგზავრება, გზას შედგომა, გზას გადგომა 9)…მდე ასვლა, …მდე მიღწევა 10)გამოსვლა, გამოჩენა 11)მოხვედრა, იმყოფება (მაგ. სიაში, რეესტრში); დასწრება (კლასში, უნივერსიტეტში და.ა.შ.) 12)მორგება, მოხდენა (მაგ. ტანსაცმლის) 13)გამოდგება, ღირს, იმსახურებს, წავა 14)აღმატება, ზეაღმატებულად ყოფნა, სხვების ჯობნა 15)(საღებავის) დადება-წასმა, (ტვირთით) დატვირთვა, (საწვავით) გაწყობა და.ა.შ. 16)საქმეში გაშვება, დაქოქვა, აძვრა, მოქმედებაში მოყვანა 17)დამატება 18)შეშვება, შემოღება 19)მირთმევა, მიძღვნა, (გადასახადის) შეტანა 20)გამოწყობა (არს.) 21)ზემოთ, ზემოთა ნაწილი, წვერო 22)ზემოთა ინსტანცია, ხელისუფლება, მმართველობა, ზეპური საზოგადოება (ზმნა-ზმნისწინი.) 23)(არსებითი სახელის წინ) - „…ში“, „…ზე“ ასახავს მიმართულებას 24)(არსებითი სახელის შემდეგ, ხშირად: 在, 于 - და სხვა თანდებულებთან, რომლებიც ამ არსებითი სახელის წინ დგანან) - „…ში“, „…ზე“ - მოქმედების ადგილი, სფერო 25)(დიალ.) ასრულებს წინადადებით გამოხატულ დროის გარემოებას „…ს დროს“ (სუფ.) 26)ზმნური ფუძის შემდეგ, ხშირად რთული სუფიქსების 上来﹐上去 - ს შემადგენლობაში) 27)ასახავს ქცევას პატივცემული პიროვნებისადმი, მოქმედების ზემოთ მიმართულებას 28)ასახავს მოქედების შედეგიანობას და მის ერთვაროვნებას 29)ასახავს მყისიერად მიყოლებულ მოქმედებას და მის გაგრძელებას [HSK 1]
上下　[shàngxià]　(არს.) 1)ზემოთ და ქვემოთ, ზემოთ-ქვემოთ, წვერო და ძირი და.ა.შ. 2)ცა და მიწა, ცის და მიწის ღმერთები; ღმერთები/ღვთაებები და ხალხი და.ა.შ. 3)ზემოთანი და ქვემოთანი, ზემოთმყოფები და ქვემოთმყოფები (მაგ. ხელისუფალნი და დაქვემდებარებულნი, მდიდარნი და ღარიბნი, მშობლები და შვილები და.ა.შ.) 4)საუკეთესოებს შორის ბოლო რანგი, ცხრარანგიან სისტემაში მესამე რანგი 5)მაღალი და დაბალი, სიკეთე და სიბოროტე, გამარჯვება და დამარცხება 6)პირველი ადგილი და ბოლო ადგილი 7)თავიდან ფეხებამდე 8)ძველი და ახალი, ძველი დრო და თანამედროვეობა 9)წინ და უკან 10)დაახლოებით (რიცხვითი სახელის შემდეგ) 11)მდიდარი და ღარიბი (ზედ.) 12)თანაბარი, თითქმის ერთიდაიგივე, ოდნავ განსხვავებული (ზმნა.) 13)მაღლა ახედვა და დაბლა ჩახედვა 14)ასვლა და ჩასვლა 15)გაზრდა და შემცირება, შეცვლა [HSK 7]
上交　[shàngjiāo]　(ზმნა.) 1)ზემდგომისათვის გადაცემა, სახელმწიფოსთვის გადაცემა, ზემდგომ ინსტანციებში მოხსენება 2)ზემდგომისადმი მიმართვა, ზემდგომებში კავშირების ძებნა [HSK 8]
上任　[shànɡ rèn]　(ზმნა.) 1)დანიშვნის ადგილზე გამგზავრება, საქმეების მიღება, თანამდებობის მიხედვით მუშაობის დაწყება 2)(სალაპ.) სამსახურში წინამორბედი (ვისაც ადრე ეკავა იგივე თანამდებობა) [HSK 6]
上传　上傳　[shàngchuán]　(ზმნა. არს.) (ინტერ.) ატვირთვა, აფლოუდი [HSK 7]
上前　[shàngqián]　(ზმნა.) 1)წინ წაწევა, წინ ნაბიჯის გადადგმა 2)ახლოს მისვლა, მიახლოვება [HSK 7]
上升　上昇　[shàngshēng]　(ზმნა.) 1)ასვლა, ზეაღსვლა, ზემოთ აწევა, სიმაღლის აღება, (სამსახურში) დაწინაურება და.ა.შ. 2)(არქ.) ჭაპანით გემის/ნავის თრევა (ბურლაკობა) 3)(ავიაც.) ჰაერში აწევა, აფრენა (არს.) 4)ასვლა, ზეაღსვლა, აწევა [HSK 7]
上午　[shànɡ wǔ]　(არს.) დღის პირველი ნახევარი (შუადღემდე, დილით) [HSK 1]
上厕所　上廁所　[shàng cèsuǒ]　(გამოთ.) საპირფარეშოში წასვლა [HSK 9]
上去　[shàngqù]　(ზმნა.) 1)ასვლა, ზემოთ ასვლა (სუფ.) 2)მოძრაობის მიმართულების სუფიქსი, მიუთითებს ზემოთ მიმართულ მოძრაობაზე (მთხრობელისგან დაშორების მიმართულებით) [HSK 8]
上台　[shàngtái]　(ზმნა.) 1)სცენაზე გამოსვლა (მაგ. თეატრში), ტრიბუნაზე ასვლა 2)(პოლიტ.) ხელისუფლებაში მოსვლა, თანამდებობის დაკავება, ძალაუფლების მოპოვება 6)(არქ.) ქმრის სახლში მზითვის გადატანა (არს.) 4)უმაღლესი თანამდებობის პირები, უფროსობა 5)იმპერატორის საძინებელი დარბაზი 6)(ჩინ. ასტრ.) ზედა სკნელი 三台 - (ზეცის სამი სკნელის ზედა ნაწილი, დიდი დათვის თანავარსკვლავედის ნაწილი) [HSK 8]
上周　[shàngzhōu]　(არს.) გასული კვირა, წინა კვირა [HSK 8]
上天　[shàngtiān]　(ზმნა.) 1)ცაში ასვლა, ცაში აფრენა 2)(გადატ.) ცად ამაღლება, ცაში წასვლა, გარდაცვალება (არს.) 3)ზეცა, ცის თაღი (როგორც მატერიალური სამყაროს საპირისპირო), ზეცის განგება, ბედისწერა, ღმერთი და.ა.შ. [HSK 7]
上头　上頭　[shàngtou]　(ზმნიზედა.) 1)…ს თავზე, …ს ზემოთ, …ს ზედაპირზე 2)…ს რაც შეეხება, …სთან დაკავშირებით (ზედ.) 3)უმაღლესი, უმაღლესი რანგის, უფროსობა (არს.) 4)მსუბუქი სიმთვრალის გრძნობა [HSK 8]
上头　上頭　[shàngtóu]　(ზმნა.) 1)(ალკოჰოლის) თავში ავარდნა 2)თავდაპირველად, თავიდან 3)(მოძვ.) თავზე კოსის შეკვრა (სრულწლოვანების რიტუალი, ბიჭს თავზე ქუდს დაახურავდნენ, გოგოს თმისარჭით თმებს შეუკრავდნენ) [HSK 8]
上学　上學　[shàngxué]　(ზმნა.) 1)სკოლაში სიარული, გაკვეთილებზე დასწრება (არს.) 2)(სალაპ.) უმაღლესი სწავლება, უმაღლესი დოქტრინა [HSK 8]
上官　[shàngguān]　(არს.) 1)მაღალი წოდების ოფიციალური პირი 2)ზემდგომი (რანგით, წოდებით, თანამდებობრივად და.ა.შ.) [HSK 7]
上官　[Shàngguān]　(არს.) (გვარი.) შაჵნ(გ)გუაან [HSK 9]
上层　上層　[shàngcéng]　(არს.) 1)ზედა ფენა, ზედაფენა 2)(ფილოს.) ზედნაშენი [HSK 7]
上帝　[shàngdì]　(არს.) 1)ღმერთი, ღვთაება, ზეციური ძალები 2)„შან-დი“ - ზეცის უზეშთაესი ღვთაება (ტაიპინების ღვთაება) (შორის.) 3)ღმერთო! [HSK 7]
上座部佛教　[Shàngzuòbù fójiào]　(არს.) თერავადა, თჰერავადა, სთჰავირავადა — ერთადერთი შემორჩენილი მიმდინარეობა ადრეული ბუდიზმის 18 სკოლათაგან. „ჰინაჲანა“, „მცირე ბორბალი“ [HSK 9]
上当　上當　[shànɡ dànɡ]　(გამოთ.) მოტყუებულად ყოფნა (რომ მოგატყუებენ, გაგაცურებენ, გაგასულელებენ); ხათაბალაში გახვევა; დაზარალება [HSK 5]
上报　上報　[shàngbào]　(ზმნა.) 1)მოხსენება (უფროსს მოახსენა), მოხსენების გაკეთება, (ზემო ინსტანციაში) ანგარიშის წარდგენა და.ა.შ. 2)გამოქვეყნება (გაზეთის და.ა.შ. მეშვეობით) (არს.) 3)მოხსენება (ზედ.) 4)(გაზეთში, მედიაში და.ა.შ.) გამოქვეყნებული [HSK 8]
上旬　[shàngxún]　(არს.) თვის პირველი დეკადა, თვის პირველი მესამედი [HSK 7]
上来　上來　[shànglái]　(ზმნა.) 1)ზემოთ ასვლა, ზემოთ ამოსვლა 2)სოფლიდან ქალაქს წასვლა 3)(რაიმე ამინდის) დადგომა (ზმნისართი.) 4)ამო… [HSK 8]
上校　[shàngxiào]　(არს.) (სამხ.) ჩინეთის არმიის საშუალო რანგის ოფიცერი, პოლკოვნიკი, პირველი რანგის კაპიტანი [HSK 8]
上楼　上樓　[shàng lóu]　(ზმნა.) კიბეზე ასვლა [HSK 8]
上海　[Shànghǎi]　(არს.) (გეოგრ.) „შაჵნ(გ) ჰაჵაი“ , შანჰაი, შანხაი (ქალაქი და ადმინისტრაციული ერთეული ჩინეთის აღმოსავლეთში) [HSK 7]
上涨　上漲　[shàngzhǎng]　(ზმნა.) აწევა, ზემოთ ასვლა [HSK 8]
上游　[shànɡ yóu]　(არს.) 1)მდინარის ზემოთა წელი, მდინარის ზემოთა ნაწილი, მდინარის სათავეები 2)მაღალი საზოგადოებრივი მდგომარეობა ან თანამდებობა, ზედა ეშელონები 3)პირველ რიგებში, მოწინავე ადგილას 4)(ეკონ.) სასარგებლო წიაღისეულის მოპოვება 5)(გაზნავთ.) გაზის ან ნავთობის მოძიება-მოპოვება [HSK 6]